Uniwersytet

Pałac murowany został wybudowany przez Kazimierza Czartoryskiego przed 1730 r. Powstał na miejscu dworów drewnianych, o których była wzmianka w 1698 r. W latach 1769-1770 gruntowny remont pałacu przeprowadził Michał Fryderyk Czartoryski, syn Kazimierza.

zdjęcie przedstawia księżną Aleksandrę Ogińską zdjęcie przedstawia zabytkową płytę kominkową
Aleksandra Ogińska
Malarz nieznany
ok.1795
Płyta kominkowa odnaleziona
w podziemiach pałacu

rok 1698
fot. Janusz Mazurek


W 1775 r. Aleksandra Ogińska odziedziczyła po ojcu Michale, pałac wraz z dobrami siedleckimi. W latach 1779-1781 przebudowała ona pałac według planów Stanisława Zawadzkiego. W centralnej części została dobudowana górna kondygnacja wraz z nową elewacją frontową. Po bokach dobudowano dwa skrzydła poprzeczne. Całość budynku nabrała charakteru klasycznego.

zdjęcie przedstawia Pałac Ogińskich - projekt z około 1780 roku
Siedlce, Pałac Ogińskich, elewacja ogrodowa, projekt, ok.1780


W pałacu 20 lipca 1783 i ponownie w 1793 r. gościł bliski jej krewny, król Stanisław August Poniatowski. Po swojej pierwszej wizycie król August skorygował plany górnych apartamentów, co było związane z niedogodnościami, jakich doznał. Gościem był również Tadeusz Kościuszko. W salach pałacu tworzyli poeci oświecenia: Franciszek Karpiński, Julian Ursyn Niemcewicz, Franciszek Dionizy Kniaźnin.


Od 1774 r. Aleksandra zaczęła wystawić w pałacu sztuki teatralne. Jedną z pierwszych sztuk był "Pigmalion" według J. J. Rousseau. Po raz pierwszy w Polsce zaprezentowano w formie scenicznej folklor cygański w operze komicznej Franciszka Kniaźnina pt. "Cyganie" z muzyką jej męża Michała Kazimierza Ogińskiego. W pałacu odbywały się również festyny dworskie, wieczory poetyckie i koncerty. Widowiska te uświetniały okolicznościowe uroczystości.


Po śmierci Aleksandry Ogińskiej w 1798 r. właścicielem stała się Izabela Czartoryska, która wymieniła dobra siedleckie na dobra rządowe na Lubelszczyźnie. W związku z tym od 1807 Siedlce stały się miastem rządowym, a pałac obiektem użyteczności publicznej.


Siedlce, Pałac Ogińskich, Siedziba Rządu Gubernialnego, który mieścił się tu aż do likwidacji guberni siedleckiej w 1912 r.

zdjęcie przedstawia pałac Ogińskich w czasie gdy mieściła się w nim Gubernia

Od 1921 r. pałac był rezydencją biskupa siedleckiego i siedzibą kurii diecezjalnej. W 1924 r. mieściło się w nim Gimnazjum Biskupie im. św. Rodziny, które funkcjonowało do 1939 r.


Od początku II wojny światowej do 1944 r. pałac był siedzibą Wermachtu, następnie zaś został spalony i odbudowany w 1950 r. Od tego roku służył jako siedziba władz i administracji państwowej i samorządowej. W 1960 r. pałac przeszedł remont.

zdjęcie przedstawia Pałac Ogińskich przed remontem
Siedlce, Pałac Ogińskich przed przejęciem go przez Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach (ówczesna nazwa Akademia Podlaska).

W maju 2001 r. właścicielem pałacu stał się Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach (ówczesna nazwa Akademia Podlaska), który w I kwartale 2005 r. rozpoczął projekt rewaloryzacji Pałacu Ogińskich.

Rewaloryzacja pałacu

Na przełomie roku 2006/2007 nastąpiła zmiana siedziby Rektoratu oraz całej administracji Uczelni, z ul. 3 Maja 54, do Pałacu Ogińskich, znajdującego się przy ul. Konarskiego 2.


W historii UPH była to chwila ważna i przełomowa, gdyż formalnie Uczelnia stała się kolejnym właścicielem pałacu należącego w XVIII w. do księżnej Aleksandry Ogińskiej, tym samym wpisując się w wielowiekową historię zarówno samego pałacu, jak i Siedlec. Księżna Józefa Aleksandra z Czartoryskich Sapieżyna Ogińska (1730-1798) na własność przejęła dobra siedleckie w 1775 roku, po śmierci ojca Michała Fryderyka Czartoryskiego (1696-1775).


Realizacja projektu „Rewaloryzacja pałacu Ogińskich w Siedlcach – Rozwój Instytutu Informatyki Akademii Podlaskiej” rozpoczęła się w I kwartale 2005 r. Zakończono w kwietniu 2008 roku. Jest to jedna z największych inwestycji zrealizowanych na terenie regionu ostrołęcko-siedleckiego.


Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską. 75% środków – 14.371.738, 56 zł na realizację projektu, pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.

zdjęcie przedstawia Pałac Ogińskich po remoncie
Siedlce, Pałac Ogińskich, siedziba władz Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, fot. Janusz Mazurek


Obiekt był w złym stanie technicznym, co nie pozwalało na jego zagospodarowanie dla celów naukowych i dydaktycznych. Rewaloryzacja była jedynym skutecznym sposobem zahamowania postępującej destrukcji i przywrócenia pierwotnego stanu budynku.

zdjęcie przedstawia salę senatu w pałacu Ogińskich
Siedlce, Pałac Ogińskich, sala Senatu, fot. Piotr Tołwiński

Po gruntownej renowacji i przebudowie, pomieszczenia pałacu są siedzibą władz Uniwersytetu oraz miejscem konferencji naukowych, wystaw, stanowią także element kulturotwórczy dla całego subregionu.

zdjęcie przedstawia salę konferencyjną w pałacu Ogińskich
Siedlce, Pałac Ogińskich, sala konferencyjna, fot. Piotr Tołwiński

Pałac Ogińskich jest obecnie najcenniejszym zabytkiem Siedlec, atrakcją turystyczną oraz wspaniałą wizytówką uczelni.

Projekt zakładał także rozwój Instytutu Informatyki przy ul. 3 Maja 54 w Siedlcach.